Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van het actuele ruimtevaartnieuws, en verschijnt gemiddeld elke drie weken. De in de nieuwsbrief genoemde tijden zijn gegeven in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

Het International Space Station wordt sinds 17 april bewoond door de Expeditie-11, bestaande uit de Rus Sergey Krikalyov en de Amerikaan John Phillips. Het ruimteschip Soyuz TMA-6 is aan de Pirs module gekoppeld.
De met afval en overbodige spullen volgeladen Progress M-52 werd op 15 juni om 20:16 uur van de achterste koppelpoort van de Zvezda module losgekoppeld. Om 23:16 ontstak de Progress M-52 haar motoren waarna het in de atmosfeer boven de Grote Oceaan verbrandde.
De Progress M-53 werd op 16 juni gelanceerd, en twee dagen later vond het rendez-vous met het ISS plaats. Door communicatieproblemen kon de aankoppeling niet automatisch plaatsvinden, en moest Krikalyov de koppeling via het Toru systeem handmatig tot stand brengen. Om 00:42 uur vond de koppeling plaats tussen de Progress M-53 en de achterste koppelpoort van de Zvezda module.
Naast de gebruikelijke voorraden zijn er door de onbemande vrachtvaarder ook 40 nieuwe zuurstofkaarsen naar het station gebracht, welke gebruikt zullen worden totdat de zuurstofgenerator Elektron weer in bedrijf kan worden genomen. Samen met de reserve zuurstofvoorraden in de tanks van het ISS, is er voldoende voor een tweekoppige bemanning tot januari.

De lancering van de shuttle Discovery voor missie STS-114, de eerste sinds het ongeluk met de Columbia, staat voorlopig gepland voor woensdag 13 juli om 19:51 uur. Op 24 juni liet NASA weten dat hoewel het kans onbekend is dat tijdens de lancering isolatiemateriaal losraakt van de externe tank en het hitteschild van de shuttle beschadigt, het risico aanvaard geacht worden, en de lancering in juli doorgang kan vinden.

Kunstmanen en satellieten

De onbemande Foton M-2 capsule heeft op 16 juni om 07:36 uur een behouden parachutelanding in Kazachstan gemaakt na een 16 dagen durende vlucht.

De lancering van een Russische Molniya-M draagraket met een gelijknamige militaire communicatiesatelliet is op 21 juni mislukt. Vier minuten en 58 seconden na de lancering, toen de derde trap ontstoken moest worden, trad er een defect op in de motor waarna de raket en de satelliet terug naar de aarde vielen. De restanten kwamen in de bossen in de Siberische regio Tyumen terecht.
Het is onduidelijk of het falen veroorzaakt is door een probleem met het afwerpen van de tweede trap of dat de motor van de derde trap weigerde. De Molniya-M draagraket heeft dezelfde drie onderste trappen als de Soyuz variant.

Het zonnezeilexperiment Cosmos-1 is op 21 juni verloren gegaan toen de lancering met behulp van een Volna raket mislukte. De Volna werd met succes gelanceerd vanuit de Russische onderzeeër Borisoglebsk, die op dat moment net onder het wateroppervlak in de Barentz Zee voer. Na 83 seconden is waarschijnlijk de motor van de eerste trap gestopt, waarna de raket weer terug naar de aarde viel. In tegenstelling tot berichten op de lanceerdag is de Cosmos-1 dus niet in een baan om de aarde gekomen. Verschillende waarnemers melden dat ze radiosignalen hadden opgevangen, maar het zwakke signaalniveau resulteert vaker in foutieve waarnemingen.
De Cosmos-1 was met private gelden gefinancierd en werd ontwikkeld door de Amerikaanse Planetary Society in samenwerking met het Russische bedrijf Lavochkin. De Cosmos-1 had acht zeilen moeten ontplooien van elk 30 meter lang. Deze zeilen hadden de lichte druk die zonlicht uitoefent moeten gebruiken ten behoeve van de voortbeweging.

Recente lanceringen

• 2005 Juni 16 • 23:10 UT • Lanceerplaats: Baykonur • Draagraket: Soyuz-U
  • Progress M-53 • Massa: 7250 kg • Volgnr.: 2005-021A
    Onbemand vrachtschip met nieuwe voorraden voor het ruimtestation ISS. Dit is de achttiende keer dat de Russen een Progress naar het ruimtestation lanceren.
• 2005 Juni 21 • 00:49 UT • Lanceerplaats: Plesetsk • Draagraket: Molniya-M
  • Molniya-3K • Massa: 1750 kg • Volgnr.: Geen, MISLUKTE LANCERING
    Russische militaire communicatiesatelliet. Gaat echter verloren als de draagraket er niet in slaagt een baan om de aarde te bereiken.
• 2005 Juni 21 • 19:46 UT • Lanceerplaats: Borisoglebsk (Barentz Zee) • Draagraket: Volna
  • Cosmos-1 • Massa: 103 kg • Volgnr.: Geen, MISLUKTE LANCERING
    Amerikaans-Russische experimentele satelliet, bedoeld om zonnezeiltechnologie te demonsteren. Gaat echter verloren als de draagraket er niet in slaagt een baan om de aarde te bereiken.
• 2005 Juni 23 • 14:02 UT • Lanceerplaats: Odyssee (Grote Oceaan) • Draagraket: Zenit-3SL
  • Intelsat A-8 • Massa: 5500 kg • Volgnr.: 2005-022A
    Amerikaanse commerciële communicatiesatelliet, uiteindelijk in geostationaire baan op 89 graden westerlengte.
• 2005 Juni 24 • 19:41 UT • Lanceerplaats: Baykonur • Draagraket: Proton-K
  • Ekspress AM-3 • Massa: 2600 kg • Volgnr.: 2005-023A
    Russische civiele communicatiesatelliet, uiteindelijk in geostationaire baan op 140 graden oosterlengte.

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van het actuele ruimtevaartnieuws, en verschijnt gemiddeld elke drie weken. De in de nieuwsbrief genoemde tijden zijn gegeven in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

Het International Space Station wordt sinds 17 april bewoond door de Expeditie-11, bestaande uit de Rus Sergey Krikalyov en de Amerikaan John Phillips. Het ruimteschip Soyuz TMA-6 is aan de Pirs module gekoppeld en de Progress M-52 aan de achterzijde van de Zvezda module.

Op 26 mei was de space shuttle Discovery al teruggebracht naar het Vehicle Assembly Building. Daar werd de shuttle op 3 juni losgemaakt van haar orginele externe tank en opduwraketten, waarna de Discovery op 9 juni aan de nieuwe combinatie van tank en opduwraketten werd bevestigd. Deze nieuwe tank, oorspronkelijk bedoeld voor shuttlemissie STS-121, beschikt over een extra verwarmingselement waardoor de kans op ijsvorming verminderd wordt. Op 15 juni werd de Discovery weer naar het lanceerplatform 39B gebracht door een van de crawler-transporteurs. De lancering van de Discovery voor missie STS-114, de eerste sinds het ongeluk met de Columbia, staat voorlopig gepland voor woensdag 13 juli om 19:51 uur.

Kunstmanen en satellieten

De Foton M-2 is op 31 mei gelanceerd. Deze satellieten zijn een gemodificeerde versie van de Vostok en Zenit capsules en hebben een bolvormige capsule welke na de vlucht naar de aarde terugkeert. In de capsule zitten Russische en Europese experimenten. Dit is de eerste vlucht van een Foton vanaf de basis Baykonur (eerdere vluchten vertrokken vanaf Plesetsk). Op 16 juni zal Foton M-2 naar de aarde terugkeren.
De eerste Foton M lancering in oktober 2002 mislukte toen de draagraket enkele seconden na lancering terugviel op het platform en explodeerde waarbij brokstukken in de omgeving vielen, waarbij een dodelijk slachtoffer viel.

Het zonnestelsel in

Het Marswagentje Opportunity is weer aan de rol. Nadat de rover op 26 april in een zandduin was vast komen te zitten, slaagden vluchtleiders er begin juni in om het wagentje uit haar benarde positie te manoeuvreren. Op 4 juni stonden alle zes de wielen weer bovenop het zand.

Cassini bereikte op 8 juni haar kortste afstand tot Saturnus gedurende deze omloop om de planeet. Het periapsis werd om 10:37 uur bereikt op een afstand van 156.400 km van het middelpunt van de planeet. Tijdens deze vlucht dicht langs de planeet werden de manen Calypso en Pallene op ruime afstand gepasseerd.

Recente lanceringen

• 2005 Mei 31 • 12:00 UT • Lanceerplaats: Baykonur • Draagraket: Soyuz-U
  • Foton M-2 • Massa: 6410 kg • Volgnr.: 2005-020A
    Russisch-Europese wetenschappelijke satelliet, bedoeld voor het uitvoeren van micro-zwaartekrachtsexperimenten. De kunstmaan komt in een initiële baan tussen 262 en 304 km met inclinatie 63 graden. Op 16 juni zal Foton M-2 naar de aarde terugkeren.

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van het actuele ruimtevaartnieuws, en verschijnt gemiddeld elke drie weken. De in de nieuwsbrief genoemde tijden zijn gegeven in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

Het International Space Station wordt sinds 17 april bewoond door de Expeditie-11, bestaande uit de Rus Sergey Krikalyov en de Amerikaan John Phillips. Het ruimteschip Soyuz TMA-6 is aan de Pirs module gekoppeld en de Progress M-52 zit vast aan de achterzijde van de Zvezda module.
De oude Expeditie-10 leden Leroy Chiao en Salizhan Sharipov zijn samen met de bezoekende Italiaan Roberto Vittori op 24 april aan boord van de Soyuz TMA-5 naar de aarde teruggekeerd.

Op 20 mei werd de externe brandstoftank van de shuttle Discovery bij wijze van test voor de tweede maal gevuld met cryogene waterstof en zuurstof. Deze test werd uitgevoerd naar aanleiding van enkele problemen die tijdens de eerste test op 14 april opgemerkt waren. Daardoor was al besloten de lancering van de Discovery STS-114 uit te stellen tot op zijn vroegst 13 juli.
Op 26 mei werd de Discovery teruggebracht naar het Vehicle Assembly Building, alwaar het zal worden gemonteerd aan de tank en de opduwraketten die oorspronkelijk bedoeld waren voor missie STS-121. De tank van missie STS-121 heeft al extra verwarmingselementen waarmee ijsvorming op de tank beter voorkomen kan worden.

Kunstmanen en satellieten

Op 24 april was het 15 jaar geleden dat de Hubble ruimtetelescoop gelanceerd werd.

Het zonnestelsel in

Het Amerikaanse Marswagentje Opportunity is op 26 april in een zandduin vast komen te zitten. Door het losse zand slippen de wielen zodat het wagentje niet verder kan rijden. Vluchtleiders op aarde hebben al diverse pogingen gedaan om Opportunity weer op weg te helpen.

Recente lanceringen

• 2005 Apr 26 • 07:31 UT • Lanceerplaats: Odyssee Platform (Grote Oceaan) • Draagraket: Zenit-3SL
  • Spaceway-1 • Massa: 6019 kg • Volgnr.: 2005-015A
    Amerikaanse commerciële communicatiesatelliet, uiteindelijk in geostationaire baan op 103 graden westerlengte. De satelliet zal gebruikt worden voor het verzorgen van televisie-uitzendingen en multimediadiensten voor gebruikers in Noord-Amerika.
• 2005 Apr 30 • 00:50 UT • Lanceerplaats: Cape Canaveral • Draagraket: Titan-4B
  • USA-182 • Massa: 14500 kg • Volgnr.: 2005-016A
    Amerikaanse militaire satelliet, waarschijnlijk een radarverkenningssatelliet van het type Lacrosse. De kunstmaan komt in een baan tussen 712 en 718 km, inclinatie 57,0 graden.
• 2005 Mei 5 • 04:45 UT • Lanceerplaats: Sriharikota • Draagraket: PSLV
  • Cartosat • Massa: 1560 kg • Volgnr.: 2005-017A
    Indiase aardobservatiesatelliet met een grondresolutie van 2,5 meter. De kunstmaan komt in een baan tussen 609 en 646 km, inclinatie 97,9 graden.
  • HAMSAT • Massa: 43 kg • Volgnr.: 2005-017B
    Indiase kunstmaan ten behoeve van amateurradio. De kunstmaan komt in dezelfde baan als Cartosat.
• 2005 Mei 20 • 10:22 UT • Lanceerplaats: Vandenberg • Draagraket: Delta-2
  • NOAA-18 • Massa: 1419 kg • Volgnr.: 2005-018A
    Amerikaanse meteorologische satelliet. De kunstmaan komt in een baan tussen 741 en 741 km, inclinatie 98,7 graden. Na de lancering wordt de kunstmaan NOAA-N genoemd.
• 2005 Mei 22 • 17:59 UT • Lanceerplaats: Baykonur • Draagraket: Proton-M
  • DirecTV-8 • Massa: 3711 kg • Volgnr.: 2005-019A
    Amerikaanse commerciële communicatiesatelliet, uiteindelijk in geostationaire baan op 101 graden westerlengte.

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van het actuele ruimtevaartnieuws, en verschijnt gemiddeld elke drie weken. De in de nieuwsbrief genoemde tijden zijn gegeven in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

Op 15 april om 00:46 uur werd vanaf de basis Baykonur in Kazachstan de Soyuz TMA-6 gelanceerd, met aan boord Rus Sergey Krikalyov, de Amerikaan John Phillips en de Italiaan Roberto Vittori. Negen minuten na de start kwam het ruimteschip in een baan om de aarde, en op 17 april om 02:20 uur vond de koppeling plaats met de Pirs module van het ruimtestation ISS. Enkele uren na de koppeling kon het drietal het ruimtestation binnen gaan, waar ze verwelkomd werden door de Amerikaan Leroy Chiao en de Rus Salizhan Sharipov, die al sinds 16 oktober 2004 aan boord van het ruimtestation verblijven. De vijf ruimtevaarders begonnen met het uitvoeren van een gezamenlijk programma dat tot 24 april zal duren als de oude Expeditie-10 bemanning samen met Vittori in de Soyuz TMA-5 terug naar de aarde zal keren.

Op woensdag 6 april werd de Amerikaanse space shuttle Discovery en haar twee opduwraketten en externe brandstoftank op het mobiele lanceerplatform naar lanceerplaats 39B gereden. Op 14 april werd de grote externe tank bij wijze van proef gevuld met vloeibare zuurstof en waterstof om na te gaan hoe het verbeterde isolatiemateriaal zich hield bij lage temperaturen.

Kunstmanen en satellieten

De Amerikaanse DART (Demonstration of Autonomous Rendezvous Technology) werd op 15 april gelanceerd. De kunstmaan kwam om 17:36 uur in een cirkelvormige parkeerbaan op gemiddeld 545 km hoogte. DART is ontworpen om geheel autonoom, dus zonder tussenkomst van vluchtleiding op aarde, rendez-vous en formatievliegen met een andere satelliet tot stand te brengen. Hiertoe ontstak DART om 17:38 uur haar ingebouwde motor om het apogeum te verhogen tot 760 km. Vervolgens naderde DART op 16 april om 04:00 uur de in 1999 gelanceerde MUBLCOM satelliet tot op 100 meter. Op dat punt werden de verder geplande rendez-vous manoeuvres geannuleerd toen de computersoftware een tekort aan aandrijfgas voor de stuurraketjes detecteerde. De DART werd toen door de computer naar een veilige parkeerbaan gedirigeerd. Vluchtleiders zijn begonnen te telemetrie te analyseren om te achterhalen wat het tekort aan aandrijfgas veroorzaakt heeft.

Het zonnestelsel in

De Amerikaanse Marsrover Opportunity kampt sinds 12 april met een probleem met de stuurmotor van het rechtervoorwiel. Nadat Opportunity die dag 151 meter gereden had, bleek het wiel niet meer gedraaid te kunnen worden. Als de problemen met de stuurinrichting niet opgelost kunnen worden, dan bestaat er ook nog de mogelijkheid op de rover op vijf wielen bochten te laten nemen. Op 16 april legde de Opportunity 30 meter af, nu alleen het rechtervoorwiel gebruikend op de rechte stukken.

Recente lanceringen

• 2005 Apr 11 • 13:35 UT • Lanceerplaats: Vandenberg • Draagraket: Minotaur
  • XSS-11 • Massa: 145 kg • Volgnr.: 2005-011A
    Amerikaanse militaire satelliet, met als doel rendez-vous en autonomietechnieken te testen. De satelliet is waarschijnlijk in een cirkelvormige baan op 800 km hoogte gekomen, onder een hoek van 99 granden ten opzichte van de equator.
• 2005 Apr 12 • 12:00 UT • Lanceerplaats: Xichang • Draagraket: Lange Mars-3B
  • Apstar-6 • Massa: 4635 kg • Volgnr.: 2005-012A
    Commerciële communicatiesatelliet, geopereerd door de APT Satellite Co. te Hong Kong. De kunstmaan zal uiteindelijk in een geostationaire positie op 134 graden oosterlengte gebracht worden.
• 2005 Apr 15 • 00:46 UT • Lanceerplaats: Baykonur • Draagraket: Soyuz-FG
  • Soyuz TMA-6 • Massa: 7250 kg • Volgnr.: 2005-013A
    Russische bemande ruimtevlucht met aan boord de Rus Sergey Krikalyov, de Amerikaan John Phillips en de Italiaan Roberto Vittori. Koppelt op 17 april aan de Pirs module van het ruimtestation ISS.
• 2005 Apr 15 • 17:26 UT • Lanceerplaats: Vandenberg • Draagraket: Pegasus-XL
  • DART • Massa: 360 kg • Volgnr.: 2005-014A
    Amerikaanse technologische satelliet, bedoeld om autonome rendez-voustechnieken te demonstreren. De kunstmaan komt in een initiële omloopbaan op 545 km hoogte.