Bericht uit de ruimte – Nummer 76

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van het actuele ruimtevaartnieuws, en verschijnt gemiddeld elke drie weken. De in de nieuwsbrief genoemde tijden zijn gegeven in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

Het International Space Station wordt sinds 17 april bewoond door de Expeditie-11, bestaande uit de Rus Sergey Krikalyov en de Amerikaan John Phillips. Het ruimteschip Soyuz TMA-6 is aan de Pirs module gekoppeld.
De met afval en overbodige spullen volgeladen Progress M-52 werd op 15 juni om 20:16 uur van de achterste koppelpoort van de Zvezda module losgekoppeld. Om 23:16 ontstak de Progress M-52 haar motoren waarna het in de atmosfeer boven de Grote Oceaan verbrandde.
De Progress M-53 werd op 16 juni gelanceerd, en twee dagen later vond het rendez-vous met het ISS plaats. Door communicatieproblemen kon de aankoppeling niet automatisch plaatsvinden, en moest Krikalyov de koppeling via het Toru systeem handmatig tot stand brengen. Om 00:42 uur vond de koppeling plaats tussen de Progress M-53 en de achterste koppelpoort van de Zvezda module.
Naast de gebruikelijke voorraden zijn er door de onbemande vrachtvaarder ook 40 nieuwe zuurstofkaarsen naar het station gebracht, welke gebruikt zullen worden totdat de zuurstofgenerator Elektron weer in bedrijf kan worden genomen. Samen met de reserve zuurstofvoorraden in de tanks van het ISS, is er voldoende voor een tweekoppige bemanning tot januari.

De lancering van de shuttle Discovery voor missie STS-114, de eerste sinds het ongeluk met de Columbia, staat voorlopig gepland voor woensdag 13 juli om 19:51 uur. Op 24 juni liet NASA weten dat hoewel het kans onbekend is dat tijdens de lancering isolatiemateriaal losraakt van de externe tank en het hitteschild van de shuttle beschadigt, het risico aanvaard geacht worden, en de lancering in juli doorgang kan vinden.

Kunstmanen en satellieten

De onbemande Foton M-2 capsule heeft op 16 juni om 07:36 uur een behouden parachutelanding in Kazachstan gemaakt na een 16 dagen durende vlucht.

De lancering van een Russische Molniya-M draagraket met een gelijknamige militaire communicatiesatelliet is op 21 juni mislukt. Vier minuten en 58 seconden na de lancering, toen de derde trap ontstoken moest worden, trad er een defect op in de motor waarna de raket en de satelliet terug naar de aarde vielen. De restanten kwamen in de bossen in de Siberische regio Tyumen terecht.
Het is onduidelijk of het falen veroorzaakt is door een probleem met het afwerpen van de tweede trap of dat de motor van de derde trap weigerde. De Molniya-M draagraket heeft dezelfde drie onderste trappen als de Soyuz variant.

Het zonnezeilexperiment Cosmos-1 is op 21 juni verloren gegaan toen de lancering met behulp van een Volna raket mislukte. De Volna werd met succes gelanceerd vanuit de Russische onderzeeër Borisoglebsk, die op dat moment net onder het wateroppervlak in de Barentz Zee voer. Na 83 seconden is waarschijnlijk de motor van de eerste trap gestopt, waarna de raket weer terug naar de aarde viel. In tegenstelling tot berichten op de lanceerdag is de Cosmos-1 dus niet in een baan om de aarde gekomen. Verschillende waarnemers melden dat ze radiosignalen hadden opgevangen, maar het zwakke signaalniveau resulteert vaker in foutieve waarnemingen.
De Cosmos-1 was met private gelden gefinancierd en werd ontwikkeld door de Amerikaanse Planetary Society in samenwerking met het Russische bedrijf Lavochkin. De Cosmos-1 had acht zeilen moeten ontplooien van elk 30 meter lang. Deze zeilen hadden de lichte druk die zonlicht uitoefent moeten gebruiken ten behoeve van de voortbeweging.

Recente lanceringen

  • 2005 Juni 16 • 23:10 UT • Lanceerplaats: Baykonur • Draagraket: Soyuz-U
    • Progress M-53Massa: 7250 kg • Volgnr.: 2005-021A
      Onbemand vrachtschip met nieuwe voorraden voor het ruimtestation ISS. Dit is de achttiende keer dat de Russen een Progress naar het ruimtestation lanceren.
  • 2005 Juni 21 • 00:49 UT • Lanceerplaats: Plesetsk • Draagraket: Molniya-M
    • Molniya-3KMassa: 1750 kg • Volgnr.: Geen, MISLUKTE LANCERING
      Russische militaire communicatiesatelliet. Gaat echter verloren als de draagraket er niet in slaagt een baan om de aarde te bereiken.
  • 2005 Juni 21 • 19:46 UT • Lanceerplaats: Borisoglebsk (Barentz Zee) • Draagraket: Volna
    • Cosmos-1Massa: 103 kg • Volgnr.: Geen, MISLUKTE LANCERING
      Amerikaans-Russische experimentele satelliet, bedoeld om zonnezeiltechnologie te demonsteren. Gaat echter verloren als de draagraket er niet in slaagt een baan om de aarde te bereiken.
  • 2005 Juni 23 • 14:02 UT • Lanceerplaats: Odyssee (Grote Oceaan) • Draagraket: Zenit-3SL
    • Intelsat A-8Massa: 5500 kg • Volgnr.: 2005-022A
      Amerikaanse commerciële communicatiesatelliet, uiteindelijk in geostationaire baan op 89 graden westerlengte.
  • 2005 Juni 24 • 19:41 UT • Lanceerplaats: Baykonur • Draagraket: Proton-K
    • Ekspress AM-3Massa: 2600 kg • Volgnr.: 2005-023A
      Russische civiele communicatiesatelliet, uiteindelijk in geostationaire baan op 140 graden oosterlengte.