Bericht uit de ruimte – Nummer 108

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van actuele gebeurtenissen in de ruimtevaart. De genoemde tijden zijn in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

International Space Station
Het ISS wordt bewoond door de Expeditie-14 bemanning, bestaande uit de Amerikanen Michael Lopez-Alegria en Sunita Williams, en de Rus Mikhail Tyurin. Het ruimteschip Soyuz TMA-9 is gekoppeld aan de Zarya module, de Progress M-58 aan de achterzijde van de Zvezda module, en de Progress M-59 aan de Pirs module.
Op 31 januari maakten Lopez-Alegria en Williams de eerste van drie geplande ruimtewandelingen om het permanente koelsysteem verder te configureren. De ruimtewandeling werd uigevoerd vanuit de Amerikaanse luchtsluis Quest en duurde 7,5 uur. Tijdens het uitstapje werd de eerste tijdelijke radiator op het P6-Truss ingevouwen. Deze is nu niet meer nodig, omdat het Amerikaanse segment van het station nu de grote, permanente radiatoren op de P1- en S1-Truss gebruikt. Nog twee ruimtewandelingen zijn voorzien voor 4 en 8 februari.

Kunstmanen en satellieten

Mislukte lancering Zenit-3SL
De lancering van een Zenit-3SL raket is op 30 januari op spectaculaire wijze mislukt. De raket werd gelanceerd vanaf het drijvende platform Odyssee, welke was afgemeerd in de Grote Oceaan, op de evenaar en 154 graden westerlengte. Op het moment dat de 20-verdiepingen hoge raket had moeten opstijgen, explodeerde deze in een enorme vuurbal. Het merendeel van de brokstukken van de raket en de satelliet zijn in het water terecht gekomen. Bij het ongeluk vielen geen slachtoffers of gewonden, omdat het platform geëvacueerd was voor de lancering en het commandoschip vier kilometer verderop voor anker was gegaan. De oorzaak van het ongeluk wordt nog onderzocht. Sea Launch heeft inmiddels bekend gemaakt dat hoewel het lanceerplatform wel enige schade heeft opgelopen, dit binnen enkele maanden gerepareerd zal kunnen worden. Bij de mislukte lancering ging de communicatiesatelliet NSS-8 verloren.

Camera Hubble uitgevallen
Op 27 januari is de Advanced Camera for Surveys (ACS) aan boord van de Hubble ruimtetelescoop uitgevallen. De ACS was het enige instrument dat gedetailleerde opnamen kon maken in het visuele deel van het spectrum. De resterende instrumenten, de Wide Field Planetary Camera 2, de Near Infrared Camera Multi-Object Spectrograph, en de Fine Guidance Sensors, zijn inmiddels weer operationeel, zodat hiermee weer waarnemingen verricht kunnen worden.
Het uitvallen van de ACS zal waarschijnlijk niet opgelost kunnen worden tijdens de volgende servicevlucht naar de telescoop, nu voorzien voor september 2008. De astronauten van de shuttle Atlantis zullen al vijf ruimtewandelingen maken, en een van de dan te installeren instrumenten heeft soortgelijke capaciteiten als de nu uitgevallen ACS.

Indiase satelliet keert naar de aarde terug
Op 22 januari is India er bij de eerste poging in geslaagd om een satelliet de laten terugkeren naar de aarde. Het betrof hier de op 10 januari gelanceerde SRE-1. Al op 20 januari verlaagde de satelliet haar omloopbaan van 620 x 640 km naar 485 x 643 km. Op 22 januari om 03:30 uur begon de 10-minuten durende afremmanoeuvre, waarna de capsule om 04:07 uur de atmosfeer binnentrad, en om 04:16 uur een parachutelanding maakte in de Golf van Bengalen.

Recente lanceringen

  • 30 januari 2007 • 23:22 UT • Draagraket: Zenit-3SL • Lanceerplaats: Odyssee, Grote Oceaan
    De lancering mislukt als de draagraket bij de start op het platform explodeert.

    • NSS-8 • Massa: 5870 kg • Volgnr.: Geen, mislukt
      Commerciële communicatiesatelliet voor de in Den Haag gevestigde operator SES New Skies. De satelliet had in een geostationaire positie op 57 graden oosterlengte gebracht moeten worden.
  • 2 februari 2007 • 16:28 UT • Draagraket: Chang Zheng-3A • Lanceerplaats: Xichang, China
    • Beidou-4 • Massa: 2200 kg • Volgnr.: 2007-003A
      Chinese militaire navigatiesatelliet. De kunstmaan zal uiteindelijk in een geostationaire baan gebracht worden.