Bericht uit de ruimte – Nummer 85

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van actuele gebeurtenissen in de ruimtevaart. De genoemde tijden zijn in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

International Space Station
Het International Space Station wordt momenteel bewoond door de Expeditie-12 bemanning, bestaande uit de Amerikaan William McArthur en de Rus Valery Tokarev. Het ruimteschip Soyuz TMA-7 is aan de Zarya module gekoppeld en de Progress M-54 aan de achterste koppelpoort van de Zvezda woonmodule.
Op maandag 7 november maakten McArthur en Tokarev een 5 uur en 22 minuten durende ruimtewandeling. Voor dit uitstapje werd voor het eerst sinds april 2003 de Amerikaanse luchtsluis Quest gebruikt. Tijdens de ruimtewandeling installeerde het tweetal een nieuwe camera op het P1-Truss van de grote dwarsbalk, verwijderden een defecte elektronicadoos van de radiatormotor, en vervingen een defecte stroomonderbreker op het Mobile Transporter. Daarnaast werd een defect experiment waarmee elektrische lading rondom het station werd bestudeerd van de P6-Truss losgemaakt. Omdat het te groot was om mee naar binnen te nemen, werd het experiment eenvoudigweg in een baan om de aarde gebracht door het een klein zetje te geven.
Tokarev en McArthur gingen op 18 november aan boord van de Soyuz TMA-7 en maakten deze om 08:46 uur los van de Pirs module. Negentien minuten later koppelden zij de Soyuz weer aan het station, nu aan de radiale koppelpoort van de Zarya module. Hiermee was de Pirs module weer beschikbaar voor toekomstige ruimtewandelingen buiten het Russische segment.

Het zonnestelsel in

Venus Express
De Europese sonde Venus Express is op 9 november om 03:33 uur met een Russische Soyuz-FG/Fregat raket gelanceerd. De sonde en de bovenste rakettrap Fregat kwamen negen minuten na de start in een cirkelvormige parkeerbaan op 190 km hoogte. Omstreeks 04:53 uur werd de motor van de Fregat weer ontstoken, nu om de combinatie te versnellen totdat de ontsnappingssnelheid werd bereikt. Om 05:11 uur werd de Venus Express van de Fregat losgemaakt, waarna de sonde haar zonnepanelen en antennes ontplooide. Op 11 april 2006 moet de sonde zichzelf in een baan rond Venus brengen. De Venus Express is de eerste missie naar de gelijknamige planeet sinds de VS in 1989 de Magellan gelanceerden.

Hayabusa
De Japanse sonde Hayabusa naderde op 12 november de planetoïde Itokawa (1998 SF36) tot op 60 meter. Dit was een test voor een passage waarbij Hayabusa vlak langs het oppervlak moet scheren om zo wat bodemmateriaal te verzamelen. Terwijl de sonde een afstand van ongeveer 60 meter tot de planetoïde behield, werd het kleine landertje Minerva losgelaten welke naar het oppervlak moest vallen. Helaas bewoog Hayabusa zich op het moment van loskoppelen zich net van Itokawa af, zodat Minerva een van de platenoïde af gerichte snelheid meekreeg. Door het zwakke zwaartekrachtsveld kwam het landertje vervolgens in een eigen baan om de zon terecht. Minerva had zich al springend over het oppervlak moeten verplaatsen zodat op verschillende lokaties onderzoek verricht had kunnen worden.
In de nacht van 19 op 20 november werd de eerste poging ondernomen om oppervlaktemateriaal te verzamelen. Hayabusa naderde de planetoïde tot 60 meter waarna een landingsbaken werd afgeworpen. De sonde vervolgde haar afdaling totdat op ongeveer tien meter een probleem optrad waardoor de sonde in een zogenaamde ‘veilige modus’ ging, en zich volgens een automatisch programma naar een veilige positie op 100 km afstand bracht.
Er zal nog een tweede landingspoging ondernomen worden voordat Hayabusa begin december moet vertrekken voor de terugreis naar de aarde.

Recente lanceringen

  • 2005 November 8 • 14:07 UT • Lanceerplaats: Odyssee Platform (Grote Oceaan) • Draagraket: Zenit-3SL
    • Inmarsat 4-F2Massa: 5958 kg • Volgnr.: 2005-044A
      Maritieme communicatiesatelliet.
  • 2005 November 9 • 03:33 UT • Lanceerplaats: Baykonur • Draagraket: Soyuz-FG/Fregat
    • Venus ExpressMassa: 1270 kg • Volgnr.: 2005-045A
      Europese wetenschappelijke sonde die in een baan om de planeet Venus gebracht zal worden.
  • 2005 November 16 • 23:46 UT • Lanceerplaats: Kourou • Draagraket: Ariane-5ECA
    • Spaceway-2Massa: 6116 kg • Volgnr.: 2005-046A
      Amerikaanse commerciële communicatiesatelliet.
    • Telkom-2Massa: 1975 kg • Volgnr.: 2005-046B
      Indonesische commerciële communicatiesatelliet.