Bericht uit de ruimte – Nummer 33

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van het actuele ruimtevaartnieuws, en verschijnt ongeveer om de twee weken. De in de nieuwsbrief genoemde tijden zijn gegeven in GMT (Greenwich Mean Time).

Mensen in de ruimte

Het ISS wordt momenteel bewoond door Expeditie-6, bestaande uit de Amerikanen Ken Bowersox en Don Pettit en de Rus Nikolai Budarin. Op vrijdag 4 april werd de baan van het ISS met gemiddeld 3,1 kilometer verhoogd door de motoren van de Progress M-47 te ontsteken. Een tweede manoeuvre is gepland voor 10 april.

Op 8 april zwaaide het luik van de Quest luchtsluis voor wat waarschijnlijk de laatste ruimtewandeling voor een lange periode zal gaan worden. Eerste taak van Bowersox en Pettit was het reconfigureren van enkele elektrische verbindingen op het Truss. Vervolgens gingen ze naar het Z1-Truss, alwaar ze extra voedingskabels naar de gyroscopen aanbrachten. Sinds in juni vorig jaar een van de vier gyroscopen is uitgevallen, zou er de kans bestaan dat een of twee gyroscopen uitvallen door een elektrisch probleem en het station onbestuurbaar zou worden. Door het aanleggen van deze dubbele voeding is dit potentiële probleem vermeden. Ook dekten Bowersox en Pettit elektrische connectoren en leidingen af met thermische dekens om ze beter tegen het ruimtemilieu te beschermen. Na 6 uur en 26 minuten zaten alle werkzaamheden erop en kwam de ruimtewandeling tot een einde.

Op 26 april zal de Soyuz TMA-2 gelanceerd worden met de Expeditie-7 bemanning bestaande uit de Rus Yuri Malenchenko en de Amerikaan Edward Lu. Zij zullen ongeveer een half jaar aan boord van het ISS verblijven. Hoofdtaak van de nieuwe bemanning zal zijn het operationeel houden van het ISS. Op 4 mei zal de Expeditie-6 met de oude Soyuz TMA-1 naar de aarde terugkeren.

Kunstmanen en satellieten

De Verenigde Staten lanceerde op 31 maart een satelliet ten behoeve van het GPS navigatienetwerk, de Navstar 2R-9. Voor lancering vanaf de basis Cape Canaveral werd een Delta-2 raket gebruikt.De Navstar 2R-9 werd in een sterk elliptische overgangsbaan gebracht, en gebruikte later zijn eigen motor om deze cirkelvormig te maken op 20.000 kilometer hoogte. De kunstmaan is gebouwd door Lockheed-Martin.

Een militaire communicatiesatelliet werd door Rusland op 2 april in een baan om de aarde gebracht. De lancering vond plaats van Plesetsk met een Molniya-M raket. De kunstmaan kwam in een sterk elliptische baan terecht, waarbij het verste punt boven Noord-Rusland ligt. Omdat de kunstmaan daar het langzaamst beweegt, is deze dus voor het grootste deel van de tijd vanaf Russische grondgebied, zelfs op zeer hoge breedtegraad, te gebruiken.

Op 8 april, met een vertraging van twee dagen door technische problemen, lanceerde de Verenigde Staten een militaire communicatiesatelliet. De Titan-4B, Amerika’s krachtigste onbemande draagraket, plaatste de 800 miljoen dollar kostende Milstar 2-F4 keurig netjes in zijn geostationaire baan. De lancering zelf kostte ook nog eens 461 miljoen dollar. De uiteindelijke positie die de bijna vijf ton zware kunstmaan zal innemen in de geostationaire baan is niet bekend gemaakt. Zowel de draagraket als de satelliet zijn gebouwd door Lockheed-Martin.

De Europese draagraket Ariane-5 werd op 9 april met succes gelanceerd. Dit was de eerste Ariane-5 vlucht na de mislukte lancering van de Ariane-5ECA in december. Voor deze lancering werd de standard versie gebruikt. Nu ging alles goed en de Ariane plaatste twee communicatiesatellieten in een geostationaire overgangsbaan. Later zullen de kunstmanen hun eigen motor gebruiken om een geostationaire positie te bereiken.
Insat-3A zal uiteindelijk op 93,5 graden oosterlengte boven de evenaar komen te hangen. De 2950 kilogram zware satelliet heeft niet alleen communicatieapparatuur aan boord maar kan ook meteorologische waarnemingen verrichten, en gebruikt worden bij reddingsoperaties op het Indiase subcontinent. De kunstmaan is gebouwd door de Indian Space Research Organisation in India.
De Galaxy-12, eigendom van de Amerikaanse operator PanAmSat, zal op 74 graden westerlengte boven Zuid-Amerika te komen hangen zodat het gebruikers in de Verenigde Staten en aangrenzende landen kan bedienen. Galaxy-12 had een massa van 1750 kilogram direct na de lancering en is gebouwd door Orbital Sciences.

Recente lanceringen

Datum Tijd Satelliet Draagraket Lanceerplaats Opmerkingen IntNat. Nr.
2 Feb 12:59 Progress M-47 Soyuz-U Baykonur Logistiek 2003-006A
15 Feb 07:00 Intelsat-907 Ariane-44L Kourou Communicatie 2003-007A
11 Mrt 00:59 DSCS-III A-3 Delta-4M Cape Canaveral Militair 2003-008A
28 Mrt 01:27 Geen naam (IGS-1)
Geen naam (IGS-2)
H-2A Tanegashima Militair
Militair
2003-009A
2003-009B
31 Mrt 22:09 Navstar 2R-9 Delta-2 Cape Canaveral Navigatie 2003-010A
2 Apr 01:53 Molniya Molniya-M Plesetsk Militair 2003-011A
8 Apr 13:43 Milstar-6 Titan-4B Cape Canaveral Militair 2003-012A
9 Apr 22:52 Insat-3A
Galaxy-12
Ariane-5G Kourou Communicatie
Communicatie
2003-013A
2003-013B