Bericht uit de ruimte – Nummer 61

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van het actuele ruimtevaartnieuws, en verschijnt ongeveer om de drie weken. De in de nieuwsbrief genoemde tijden zijn gegeven in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

De Rus Gennady Padalka en de Amerikaan Mike Fincke, die samen de Expeditie-9 bemanning vormen, verblijven sinds 21 april aan boord van het ruimtestation ISS. Het ruimteschip Soyuz TMA-4 is aan de radiale poort van de Zarya module gekoppeld en de Progress M-50 zit vast aan de achterzijde van de Zvezda module.
Op 14 oktober vertrok vanaf de basis Baykonur in Kazachstan het ruimteschip Soyuz TMA-5 richting het ISS. Aan boord waren de Rus Salizhan Sharipov, de Amerikaan Leroy Chiao en de Rus Yuri Shargin. Sharipov en Chiao vormen samen de tiende vaste bemanning voor het ISS, en Shargin zal op 24 oktober samen met Padalka en Fincke weer naar de aarde terugkeren. Op 16 oktober koppelde de Soyuz TMA-5 aan de Pirs module van het ruimtestation. Door een computerprobleem aan boord van de Soyuz kon de koppeling niet automatisch voltooid worden en moest Sharipov ingrijpen en de koppeling handmatig uitvoeren. Dankzij de intensieve trainingen van de Soyuz-commandanten leek zelfs deze handmatige koppeling routine.
Na de koppeling begonnen de vijf ruimtevaarders aan een acht dagen durende programma waarbij de oude stambemanning hun opvolgers informeerden over de lopende activiteiten en stand van zaken. Dit betrof onder andere de problemen met de Elektron zuurstofgenerator, waarvoor in de Soyuz TMA-5 nieuwe onderdelen waren aangevoerd. Shargin zal gedurende deze periode zijn eigen wetenschappelijke programma uitvoeren.

De Ansari X-Prize is gewonnen door het team van Scaled Composites. Tweemaal, op 29 september en 4 oktober, vloog hun SpaceShipOne naar een hoogte van minimaal 100 kilometer en landde daarna behouden als zweefvliegtuig. Tijdens de eerste vlucht werd het toestel bemand door Mike Melvill, terwijl Brian Binnie op 4 oktober de tweede en winnende vlucht maakte. Binnie vestigde met een maximale hoogte van 112 kilometer een nieuwe hoogterecord voor suborbitale vliegtuigen. Het record was eerder in handen geweest van het raketvliegtuig X-15 waarmee NASA in de jaren zestig experimenteerde.
De Ansari X-Prize bestaat uit een geldprijs van 10 miljoen dollar, en is bedoeld om commerciële ruimtevaart, en dan in het bijzonder ruimtetoerisme, te stimuleren.

De Amerikaanse ruimtevaarder Gordon Cooper is op 4 oktober op 77-jarige leeftijd na een hartaanval overleden. Cooper vloog in mei 1963 de laatste Mercury vlucht, en maakte in 1965 zijn tweede ruimtevlucht in de Gemini-5.

Het zonnestelsel in

Op 1 oktober bevond Europa’s maansonde SMART-1 zich in een baan om de aarde tussen 63581 en 286254 km hoogte. Op 15 november zal de sonde in een baan om de maan komen.

Kunstmanen en satellieten

Op 4 oktober was het precies 47 jaar geleden dat de eerste kunstmaan, Sputnik-1, werd gelanceerd.

De op 27 september 2004 gelanceerde Chinese satelliet FSW-20 keerde op 15 oktober naar de aarde terug. Bij de parachutelanding kwam de capsule echter op het dak van een huis in de stad Tianbeizi in het zuidwesten van China terecht. Hoewel het huis zwaar beschadigd werd vielen er geen gewonden of doden. De capsule van de FSW-20 bevatte de belichte foto’s en de resultaten van enkele wetenschappelijke experimenten.

Recente lanceringen

  • 14 oktober 2004 | 03:06 UT | Lanceerplaats: Baykonur | Draagraket: Soyuz-FG
    • Soyuz TMA-5 | Massa: 7250 kg | Int. Nr.: 2004-040A
      Russische bemande ruimtevlucht met aan boord de Rus Salizhan Sharipov, de Amerikaan Leroy Chiao en de Rus Yuri Shargin. Koppelt op 16-10-2004 04:16 UT aan de Pirs module van het ISS.
  • 14 oktober 2004 | 21:23 UT | Lanceerplaats: Baykonur | Draagraket: Proton-M
    • AMC-15 | Massa: 4200 kg | Int. Nr.: 2004-041A
      Amerikaanse commerciële communicatiesatelliet. Uiteindelijk in geostationaire positie op 136 graden west.